منظور از شخصیت حقیقی و حقوقی تاجر چیست؟

هدف پژوهش حاضر تبیین تفاوت ها و شباهت های مجازات های قابل انتساب به اشخاص حقوقی در نظام کیفری ایران و فرانسه می باشد. سوال اصلی پژوهش بیان می دارد که مجازات های قابل انتساب به اشخاص حقوقی در نظام کیفری ایران و فرانسه دارای چه شباهت ها و تفاوت هایی می باشد فرضیه و مدعای نویسنده این است که جرایم قابل انتساب به اشخاص حقوقی در حقوق ایران و فرانسه از نظر قابلیت انتساب دارای تشابه و از نظر تضمینات اجرایی دارای تفاوت می باشد. مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی در حقوق فرانسه نسبت به ایران از قدمت و سابقه طولانی تری برخوردار است. در ایران قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 برای اولین بار در حقوق ایران، مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی را به صورت جامع به رسمیت شناخته است.

در نظر گرفتن یک نهاد یا ارگان به عنوان یک شخصیت حقوقی بدین سبب صورت می گیرد که برای آن سازمان یا نهاد حقوق و تکالیف منحصر به فردی مشخص شود. قانون گذار معیار یکسانی را بر همۀ ثبت شرکت مقرر نداشته است. همچنین معیار داخلی و خارجی بودن و یا اقتصادی و غیر اقتصادی بودن را می توان برای تفکیک اشخاص حقوقی به کاربرد. برای مثال اشخاص حقوقی را ممکن است به اعتبار نحوه تشکیل و تاسیس و یا بازرگانی و یا غیر بازرگانی بودن آنها تقسیم نمود. شخص حقوقی زمانی ایجاد می شود که عده ای با هدف و فعالیت مشترک گرد هم جمع شده و کاری را آغاز می کنند اعم از آن که قصد انتفاع داشته باشند یا نه. اشخاص حقوقی تمام تکالیف و حقوقی را که یک انسان یا شخص حقیقی دارد دارا می باشند به جز آن هایی که متخص به ذات انسان است، مثل نسب، زوجیت، ارث و … .

وکیل حقوقی در اصفهان می گوید به طور ساده تر می توان گفت که شخص حقوقی مثل شخص حقیقی به شخصی گفته می شود که برای رسیدن به هدف خاصی ایجاد و طرف حق و تکلیف قرار می گیرد. اشخاص حقوقی که در قالب قانون تجارت ایجاد شده یا فعالیت‌های تجاری معمول خود را انجام می دهند. نهادها و سازمانهای دولتی و شهرداری بلافاصله پس از تأسیس و بدون نیاز به ثبت نام دارای شخصیت حقوقی می شوند. مؤسسه فرهنگی انتشاراتی طرح نوین اندیشه ( اولین مرکز خصوصی در حوزه نشر کتب کمک آموزشی حقوق در ایران ) همزمان با سومین دهه از فعالیت، رسالتی تازه در جهت نیل به اهداف عالی خود ترسیم نموده است. تألیف و تدوین کتب تخصصی و جامع (دانشگاهی، کاربردی، کمک آموزشی و قوانین)، تولید و انتشار فیلم ها و نرم افزارهای حقوقی، برگزاری سمینارها، همایش ها و نمایشگاههای تخصصی در تهران و شهرستانها و ارائه خدمات مشاوره ای از جمله اقداماتی است که این مرکز به صورت ویژه دنبال خواهد نمود.

بخش خصوصی

زیرا طبق ماده 588 قانون تجارت شخص حقوقی می تواند دارای کلیه حقوق و تکالیفی شود که قانون برای افراد قائل است. مورد دیگری که در قانون مبهم است، مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی فرعی است. برخی دیگر بر این باورند که شرکت فرعی مباشر جرم است و شرکت مادر با اخذ تصمیمات کلی زمینه‌ساز ارتکاب جرم توسط شرکت فرعی است و بنابراین هر دو مسئولیت کیفری دارند.

برای اینکه انواع شخصیت در حقوق رابشناسیم، ابتدا باید تعریف شخصیت را بدانیم. شخصیت، مجموعه ای از توانایی ها و قابلیت افراد است، برای اینکه به واسطه آن بتوانند، مسئولیت ها و امتیازاتی را دارا شوند. هرکدام از انوع شخصیت در حقوق، دارای ویژگی ها، آثار، حقوق و تکالیف مخصوص به خود هستند. طبقه بندی اشخاص حقوقی در هر منبعی متفاوت است اما علاوه بر موارد ذکر شده در بخش های قبلی، انواع دیگری از دسته بندی اشخاص حقوقی به شرح زیر است. در ادامه به طور مفصل با مراحل و مدارک مورد نیاز برای ثبت مؤسسه حقوقی آشنا خواهیم شد و نحوه استعلام شناسه ملی اشخاص حقوقی را به شما خواهیم گفت.

• شرکت با هدف کسب سود و انجام فعالیت‌های تجاری و بازرگانی تاسیس و شروع به کار ‌می‌کنند.
• معیارهای دیگری نیز برای این منظور وجود دارد به عنوان مثال ممکن است به اعتبار نحوه تشکیل و تاسیس و یا بازرگانی و یا غیر بازرگانی بودن اشخاص حقوقی دسته بندی شوند.
• شرکت سهامی شرکتی است که سرمایه آن به سهام تقسیم شده و مسئولیت صاحبان سهام محدود به مبلغ اسمی سهام آنها است (مادۀ 1 لایحه­ی اصلاحی قانون تجارت).
• با استفاده از پرداخت اینترنتی بسیار سریع و ساده می توانید اصل این مقاله را که دارای 9 صفحه است به صورت فایل PDF در اختیار داشته باشید.
• بعضی از حقوق دان ها این دسته بندی را نپذیرفته و معتقدند که اشخاص حقوقی عملاً استقلالی از خود ندارند و این اشخاص حقیقی هستند که به اشخاص حقوقی جان داده و آن را زنده می کنند.
• اداره یک شرکت تجاری به عهده هیئت مدیره و اداره وزارتخانه به عهده وزیر آن خواهد بود و اگر شخص حقوقی مرتکب تخلفاتی شود، این تخلفات اصولا به عهده مدیران و کسانی است که تخلف مستند به آنهاست.

با توجه به مفاد ماده ی 300 قانون تجارت میتوان گفت شرکتهای دولتی تا آنجا که در اساسنامه شان قید نشده باشد ،شکل شرکتهای سهامی را دارند. موقوفات اموالی هستند که از جریان دادوستد خارج شده و به یک هدفِ خیر اختصاص داده شده است. شرکتهای تعاونی را باید از شرکتهایی تلقی کرد که موضوع آنها امور تجارتی است یعنی اگر موضوع آنها انجام دادن یکی از امور مندرج در ماده ی 2 قانون تجارت باشد شرکت تجاری هستند و در غیر این صورت تاجر نیستند.

حقیقی بودن یک شخص ربطی به کوچک با بزرگ بودن آن‌ها ندارد بلکه در هر سنی از حقوق و تکالیف خاصی در برابر جامعه و دیگر انسان‌ها برخوراد است که باید به‌صورت مستقیم یا غیر مستقیم انجام دهد. شاید در گذشته افراد به تنهایی جرمی را مرتکب می شدند، ولی امروزه این افراد در پوشش شرکت ها و یا مؤسسات اعمال مجرمانه خود را انجام می دهند. به همین جهت، دستگاه قضایی برای این شرایط و این که بتواند به این جرم ها رسیدگی کند، شرایط و قوانینی پیش بینی کرده است. برای فعالیت در بورس هر شخصی که دارای اوراق هویتی و کد بورسی باشد، می­تواند در بورس سرمایه گذاری کرده، سهام بخرد، بفروشد یا هر فعالیتی که مایل است را به عنوان شخص حقیقی می­تواند انجام دهد. به اين معنا که مرکز عمليات به محلى گفته مى‌شود که فعاليت کارى و تخصصى و فنى شخصيت حقوقى در آنجا انجام مى‌شود.

به طور مساوی جامعه و شخصیت های دیگر حقیقی و حقوقی نیز در برابر هر شخصیت دیگری موظف به رعایت برخی حقوق تعریف شده ای هستند که سرپیچی از آنها می تواند حق مطالبه حق و حقوق را برای فرد ایجاد کند. مسلما تا زمانی که سازمان های مختلف شکل نگرفته و جامعه شهری گسترش پیدا نکرده بود حرفی از اشخاص حقوقی و به دنبال آن صحبت از تفاوت شخص حقیقی و حقوقی نبود. با شکل گیری و گسترش سازمان ها، نهادها و شرکت های مختلف یک شخصیت کاملا جداگانه ای از شخصیت حقیقی برای سازمان ها در نظر گرفته شد تا از این طریق حقوق سازمان ها و سهامداران آنها حفظ شود و انواع شرکت ها و نهاد بتوانند به راحتی در کنار یکدیگر به فعالیت بپردازند. تمامی موسسات و شرکت‌هایی که با اهداف غیرتجارتی تشکیل می‌شوند و جزء دستگاه‌های دولتی نیز نباشند، در ذیل شخصیت های حقوقی تجاری به شمار می‌روند.

نظرات خوانندگان

اشخاص حقوقى مانند اشخاص حقيقى داراى اسمى هستند که همان اسم تجارتى آنها است و اشخاص حقوقى ديگر نمى‌توانند از آن استفاده نموده و آن را براى خود انتخاب نمايند. مانند اينکه تعدادى از افراد به‌نام پزشک، پرستار و پرسنل ادارى براى انجام خدمات پزشکى با هم همکارى نموده و به معاينه و معالجه افراد مريض اقدام نمايند. کليه اقدامات آنها به بيمارستان يا مؤسسه بهداشتى درمانى انجام مى‌شود و يا اينکه تعدادى از افراد تغییرات شرکت هر يک سرمايه‌اى را فراهم نمايند و با مجموع سرمايه به فعاليت‌هاى تجارى براساس قوانين و مقررات تجارت بپردازند. شخصيت حقوقى مرتبط با سرشت و فطرت انسان بوده و متعلق به شخص طبيعى است. بدين معنى که اشخاص حقيقى دارندگان واقعى حقوقى و تکاليف مى‌باشند. نظام نوپای حقوق افغانستان نیاز شدید به اب دارد که تا بتواند از حالت پژمردگی رهایی یافته و در میدان رقابت با نظام های حقوقی دیگر کشورها هم رزم شود.

در طی یک قرن گذشته، اشخاص حقوقی چه ازلحاظ تعداد و چه ازلحاظ اهمیت، رشد گسترده‌ای کرده‌ و بسیاری از فعالیت‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، ورزشی، امنیتی و … با رشد اشخاص حقوقی، بحث امکان ارتکاب جرم از سوی آن‌ها و مسئولیت کیفری آن‌ها در میان حقوقدانان دنیا پا گرفت و پس از مباحث گسترده‌ای که در این زمینه میان موافقان و مخالفان شکل گرفت، امروزه مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی توسط حقوقدانان و به‌تبع آن قوانین کیفری به رسمیت شناخته‌شده و مخالفتی با آن وجود ندارد. قانون‌گذار در جهت شناسایی مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی اعم از اشخاص حقوقی عمومی و خصوصی، از میان دو نظریه‌ای که در این راستا در نظام‌های مختلف حقوقی شناسایی شده (نظریه مسئولیت مافوق یا کارفرما و نظریه مغز متفکر)، نظریه دوم که محدودتر محسوب می‌شود را پذیرفته است. البته محکومیت اشخاص حقوقی به دیه از این قاعده مستثناست و نظریه اول در مورد آن پذیرفته‌شده است. همانند اشخاص حقیقی که اقامتگاه قانونی خود را دارند، لازم است که اشخاص حقوقی نیز دارای اقامتگاه مخصوص به خود باشند.

عمدتا اشخاص یا در قالب اشخاص حقیقی یعنی انسان‌ها یا در قالب اشخاص حقوقی همانند شرکت‌ها و مؤسسات، انجمن‌ها و … هستند. کلیه‌ی این اشخاص اعم از حقیقی و حقوقی می‌توانند در عالم واقع حقوق و تکالیفی داشته باشند. به‌عنوان مثال آنچه تحت عنوان حقوق اشخاص در خصوص انسان‌ها صدق می‌کند، مباحثی از قبیل اهلیت برای دارا شدن حق و تکلیف و اهلیت برای اجرای حق و تکلیف، مسائلی همانند صغیر بودن، جنون، عدم رشد، ورشکستگی و مباحثی از این قبیل هستند که تعیین‌کننده‌ی حقوق اشخاص است. بر اساس ماده یک قانون تجارت، تاجر کسی است که شغل معمولی خود را معاملات تجارتی قرار دهد؛ لیکن این نکته راهمانطور که پیش از این نیز بیان نمودیم نباید فراموش کرد که تاجر لزوما شخص حقیقی نیست و اشخاص حقوقی نیز ممکن است تاجر یا غیر تاجر باشند. شخص حقوقی در صورتی دارای مسئولیت کیفری است که نماینده قانونی شخص حقوقی به نام یا در راستای منافع آن مرتکب جرمی‌شود…». قابل اجرا بودن مجازاتی که برای افراد حقیقی در نظر گرفته شده، دور از ذهن نیست، ولی این مجازات ها درباره شخص حقوقی قابل اجرا نیست؛ مثلا می توان یک فرد حقیقی را محکوم به حبس نمود، ولی نمی توان یک مؤسسه یا شرکت را حبس نمود.

این گونه شرکت­ها شرکت سهامی خاص نامیده می شوند(مادۀ four همان قانون). لایحه­ی اصلاحی قسمتی از قانون تجارت مصوب 1347 طی 300 ماده به بیان احکام دو نوع شرکت سهامی عام و خاص پرداخته است. امروزه، در عمل استقبال زیادی برای ثبت شرکت در قالب شرکت ثبت برند سهامی خاص وجود دارد. مطابق ماده 1 قانون تجارت ،تاجر کسی است که شغل معمولی خود را معاملات تجارتی قرار بدهد.هم اشخاص حقیقی و هم اشخاص حقوقی مشمول تعریف تاجر میشوند. اول، اقتدار و حاکمیت اشخاص حقوقی حقوق عمومی در زمان انجام اعمال حاکمیتی.

یکی از واژه های پرکاربرد در حسابداری، شخصیت های حقیقی و حقوقی هستند. شخصیت حقیقی به افرادی گفته می شود که شخصیت مستقل داشته و در جامعه مشغول زندگی هستند اما شخصیت حقوقی مجموعه ای از افراد هستند که یک تشکل، شرکت یا سازمان را به وجود می آورند. اشخاص حقوقى مانند اشخاص حقيقى داراى قوّهٔ اعتبار و فرضى هستند و اراده آنها به‌وسيله اداره‌کنندگان آنها اعلام و ابراز مى‌شود که از طرف آنها مجاز به فعاليت هستند و وقتى به نام اشخاص حقوقى اراده آنها اعلام مى‌گردد جداى از اراده فردى و شخصى آنها است براى اينکه به‌نام شرکت يا موسسه امورى را انجام مى‌دهند.

وب سایت حقوقی احقاق با تلاش بر افزایش آگاهی افراد در مسائل قانونی و حقوق قانونی خود، در صدد ارائه انواع مقالات با موضوع حقوقی، کیفری، قراردادها، قوانین، اسناد تجاری و … برآمده است و همچنین انواع نمونه دادخواست ها، اظهار نامه، نمونه قرارداد، نمونه شکوائیه و…را با دسترسی و دانلود سریع در اختیار شما قرار داده است. در مورد اهلیت استیفا و شرایط آن نیز با عنایت به خصوصیت اعتباری اشخاص حقوقی بجای سه شرط بلوغ و عقل و رشد شرایط منطبق با این اشخاص، كه حسب مورد طبق ضوابط و در راستای هدف ایجاد در زمان ایجاد توسط موسس یا موسسین مطرح می گردد، مورد نظر می باشد. اشخاص ،موضوع حقوق می باشند و شخص در اصطلاح حقوقی شامل شخص حقوقی و حقیقی است.